De belangrijkste vragen op deze informatieavond waren dan ook hoe Vlieland in 2020 energieonafhankelijk kan worden, en of dat met windenergie gerealiseerd kan worden. In samenwerking met docenten en studenten van de Akademie van Kunst en Industrie (Art & Design) uit Enschede inventariseert LAB Vlieland de stand van zaken en onderzoekt het de mogelijkheden om dit doel te bereiken.
In De Bolder op camping Stortemelk (Podium Vlieland bleek te klein) lieten burgemeester, wethouders, raadsleden en belangstellende eilanders zich informeren over de aanleiding en aanpak van het onderzoek. Wethouder Henk Visser begon de avond met een korte uitleg over de ambities van de gemeente en stelde dat het eiland, zijn inwoners en zijn gasten moeten werken aan een solide energievoorziening om de toekomst van onze kinderen en kleinkinderen veilig te stellen. Immers, het houdt een keer op met fossiele brandstoffen. Uit onderzoek van de Universiteit Utrecht, een van de kennisinstellingen uit het netwerk van LAB Vlieland, blijkt dat windenergie een onvermijdelijk deel uit zou moeten maken van de energiemix, wil het eiland de ambities van 2020 halen.
Raad en daad
Spreekstalmeester van de avond was Kees Terwisscha van Scheltinga. Namens LAB Vlieland schetste hij een beeld van de werkwijze van dit initiatief. Hij vertelde dat LAB Vlieland zich ten doel stelt om de op het eiland ontwikkelde kennis en ervaring te delen met de omgeving, dat wil zeggen het eiland, de wal en met verwante festivals. Of het nou gaat om slimme manieren om met accu’s en stroom om te gaan of om het hergebruik van (afval)water, Lab Vlieland verschaft raad en daad. Deze onderzoeksopdracht van de gemeente Vlieland sluit daar perfect bij aan.
Alle opties open
Technisch expert van LAB Vlieland Govert Reeskamp legde tijdens zijn presentatie uit dat het de bedoeling is om voor de lange termijn alle mogelijkheden te onderzoeken – onder andere windenergie, zonne-energie, blue energy, getijdenenergie – maar dat vanuit economisch oogpunt voor de kortetermijndoelen de nadruk ligt op zon en wind. Dit zijn beproefde methodes die economisch haalbaar zijn en die al een flinke ontwikkelingscyclus achter de rug hebben. In de aanloop naar 2020 lijkt energiewinning uit zon en wind dan ook een realistische keuze. Maar voor de verdere toekomst zijn voor Reeskamp alle opties open. Hij sluit nieuwe technologische ontwikkelingen dan ook zeker niet uit, vooral niet als ze op de langere termijn een beter perspectief bieden en verouderde winningtechnieken kunnen vervangen.
Besparen is ook winnen
Reeskamp gaf een aantal voorbeelden van interessante projecten die zijn gestart met nieuwe manieren van energiewinning: Duurzaam Texel op Texel, smart grid en elektrisch rijden op Terschelling, de zonneweide op Ameland en blue energy bij de Afsluitdijk. Waar het om gaat, is nu eerst een goede mix te zoeken van winningmethoden die helpen bij het behalen van de 2020-doelstelling. Daarnaast wil LAB Vlieland goed onderzoeken wat er nu al in ontwikkeling is dat in een later stadium kan worden ingezet. Naast energie opwekken, moet er ook gewerkt worden aan het besparen en (tijdelijk) opslaan van energie. In het onderzoek zal daar ook aandacht voor zijn. Besparen is immers ook winnen!
Stakeholders
Een van de inwoners van Vlieland stelde dat aandacht voor woningisolatie belangrijk is. Een andere inwoner vroeg of er ook ecologisch onderzoek gedaan wordt bij het maken van keuzes. Wat zijn de gevolgen voor vleermuizen of trekvogels? Een woordvoerder van Staatsbosbeheer gaf aan dat daar ook aandacht aan besteed zal worden in het onderzoek.
LAB Vlieland zal alle vragen, meningen en ideeën de komende maanden onderzoeken en vastleggen in interviews met overheden, ondernemers, burgers en maatschappelijke organisaties als Staatsbosbeheer. Doel van dit onderzoek is om alle stakeholders een stem te geven en samen tot goede en duurzame oplossingen te komen. Oplossingen die ook op de lange termijn goed zijn voor het eiland, zijn gasten en bewoners.
Onderzoek door AKI
Het onderzoek wordt uitgevoerd door studenten en docenten van de Academie voor Kunst & Industrie (AKI). Een team van AKI-studenten en -docenten gaat aan de slag met het creatief verbeelden van de ideeën, die weer worden teruggekoppeld en gepresenteerd aan gemeentebestuur en betrokken eilanders.
Namens LAB Vlieland gaf Arnout de la Houssaye uitleg over de werkwijze van LAB Vlieland en de AKI binnen het onderzoeksproject. Zijn planning is als volgt:
- Gesprekken met stakeholders: februari-maart 2015
- Verwerking en verslaglegging: maart-april 2015
- Eerste resultaten: mei 2015
Plan van aanpak
Naast de AKI werkt Lab Vlieland binnen dit project samen met Google, ECN (Energieonderzoek Centrum Nederland) en Universiteit Utrecht. Binnenkort verschijnt op LABvlieland.nl een uitgebreide projectpagina waar ook ruimte is voor ideeën en commentaren. Op deze manier wil LAB Vlieland de stand van zaken binnen dit project transparant weergeven en interactie genereren.
Uiteindelijk moet dit onderzoek leiden tot een concreet plan van aanpak, dat de gemeente kan inzetten om haar doelstellingen voor 2020 te halen.